Avrupa Birliği (AB), Belgrad-Priştine Diyaloğu kapsamında Sırbistan ve Kosova cumhurbaşkanlarıyla toplantının başlayacağını duyurdu.
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, X sosyal medya platformunda yaptığı açıklamada üçlü toplantının başladığını duyurdu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Albin Kurti ile ayrı ayrı yaptığı görüşmelerin fotoğraflarını paylaşan Borrell, “Normalleşme yolunda (daha önce taraflar arasında yapılan) anlaşmanın ciddi şekilde uygulanmasına başlamanın zamanı geldi. Bugün göreceğiz. Sorumluluk almaya hazırız.” İfadelerini kullandı.
Sırbistan-Kosova ilişkileri
Kosova Başbakanı Kurti ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, 18 Mart’ta AB’nin arabuluculuğunda Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde yaklaşık 12 saat süren müzakerelerde, iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirecek bir anlaşma üzerinde anlaşmaya vardı.
Kamuoyuna duyurulan ve Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkileri normalleştirecek 11 maddelik anlaşma, Sırbistan’ı Kosova’nın bağımsızlığını tanımaya zorlamasa da, her iki ülkenin de birbirinin pasaport, diploma ve araç plakaları dahil resmi belge ve sembollerini tanımasını gerektiriyor. Kosova’dan, ülkede çoğunlukla Sırpların yaşadığı yerleşim yerlerinde özyönetim haklarına sahip olacak bir “Sırp Belediyeler Birliği” kurulması talep ediliyor.
Mayıs ayının sonunda Kosova’nın kuzeyinde yaşanan gerginlik, normalleşme sürecinin tıkanmasına neden oldu.
Kosova’nın kuzeyinde Sırp nüfusun yoğunlukta olduğu Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç belediyelerinde 23 Nisan’da yapılan yerel seçimleri kazanan Arnavut belediye başkanlarının göreve başlaması, 26 Mayıs’ta Kosovalı Sırplar tarafından protesto edildi. Arnavut belediye başkanlarını korumak için bölgeye gönderilen Kosova Polisi ile Kosovalı Sırplar arasında kavga çıktı. 29 Mayıs’ta belediye binalarını koruyan NATO’ya bağlı Kosova Barış Gücü (KFOR) askerleri ile Kosovalı Sırplar arasında çıkan çatışmada 30 KFOR askeri yaralanmıştı.
Sırbistan, 14 Haziran’da iki ülkenin sınır bölgesinde Kosovalı polis memurları olduğu belirlenen üç kişiyi “Sırbistan’da eylem düzenlemeyi planladıkları” gerekçesiyle gözaltına alırken, Kosova polis memurlarının “kaçırıldığını” iddia etti “Sırbistan tarafından. Sırbistan, 26 Haziran’da Kosovalı polis memurlarını serbest bıraktı. 10’a yakın Kosovalı Sırp, Kosova polisi tarafından farklı gerekçelerle gözaltına alınırken, Sırbistan bu kişilerin derhal serbest bırakılmasını talep etti.
İki ülke arasında periyodik olarak karşı karşıya gelen gerilimin temel nedeni, Sırbistan’ın 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görmesidir.
AB’nin arabuluculuğunda 2011 yılında başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında, ilişkilerin normalleşmesi ve sonuçta iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol bulunması yönünde çalışmalar yapılıyor.
